October 30, 2006

Top ten books

I need to work on this list a bit more:

  1. Tao is silent (Raymond Smullyan)
  2. Mind's I (Hofstadter and Dennett)
  3. Godel, Escher, Bach (Hofstadter)
  4. Zen and the Art of Motorcycle Maintenance (Pirsig)
  5. Good and Real (Gary L. Drescher)
  6. Cosmos (Carl Sagan)
  7. A History of Pi (Beckmann)
  8. Skeptics and True Believers
  9. The Social Brain (Gazzaniga)
  10. On Intelligence (Jeff Hawkins)
  11. A Different Universe (Laughlin)
  12. The Naked Ape (Desmond Morris)
  13. Structure and Interpretation of Computer Programs (Abelson and Sussman)
  14. One two three ... infinity (George Gamow)
  15. Notes from underground (Dostoyevsky)
  16. Sparse distributed memory (Kanerva)
  17. Society of mind (Minsky)
  18. The limits of mathematics (Chaitin)
  19. The age of intelligent machines (Kurzweil)
  20. Skunk works (Rich and Janos)
  21. The making of the atomic bomb (Rhodes)
  22. The case for mars (Zubrin)
  23. Night comes to the cretaceous (Powell)
  24. Genome (Ridley)
  25. Probability Theory (Jaynes)



Full post...

Logical Fallacies and How to Spot Them

This should also be a requirement before somebody graduates from high school:
Logical Fallacies and How to Spot Them

In the Evolution vs. Creationism debate, it is important to be able to spot all the logical fallacies that Creationists tend to throw around. This essay covers many bare essentials of logical thinking, as well as ways to critically evaluate an argument. The logical fallacies listed here are the ones most often used by Creationists, although Creationists have, to date, used almost every single logical fallacy in existence to "prove" their case. Each fallacy will have its own little paragraph, describing it, why it is fallacious and how to counter it. Enjoy!

THE STRAWMAN ATTACK: The strawman is, perhaps, the most heavily-employed tactic used by Creationists. The strawman attack's name comes from the idea of setting up a strawman and knocking it down. The strawman is a false man, metaphorically representing a false argument. The strawman attack is a very dishonest one. Creationists ruthlessly use this tactic to win public support. In essence, the strawman attack is putting words in your opponent's mouth and then attacking the resulting position, while simultaenously evading the real argument.

EXAMPLE

"Evolution is a ridiculous theory! Macro-evolution says that a fish can just evolve into a bird! Clearly this is preposterous!"

This is an example of a strawman attack. Macro-evolution does not say that one species can "evolve" into another one. Macro-evolution is one species splitting into two species due to evolutionary changes. Clearly, this argument is a gross misrepresentation, at best, and a malicious lie, at worst.

HOW TO SPOT

Spotting a strawman attack isn't that hard. Just make sure that the opposition actually makes the claim that the attacker says he or she does. In evolution's case, just think to yourself: Would our foremost men and women of biology actually propose such a ridiculous concept? While you should always check to verify the attacker's statements about what the opposition is saying, you definitely do so when the attacker's statement begs such questions as, "How stupid can the opposition possibly be?" and arouses any kind of suspicion. For example, I read many web sites devoted to the Evolution vs. Creationism debate that displayed common Creationist arguments. I found it hard to believe that people were actually making the arguments I saw, because they were so easily shot down. So, I looked on Creationist websites and, lo and behold, they had, indeed, made such moronic claims as, "Evolution defies the Second Law of Thermodynamics!"

HOW TO COUNTER

Strawman attacks, once exposed for what they are, are not all that difficult to counter. SImply ask the attacker for a documented occasion in which his opposition made such a claim. If he cannot produce one, happily point out that the attacker is putting words in his opponent's mouth and attacking that position. Pointing out that this attack is a cowardly evasion might well help, depending on how high (or low)a regard you hold the attacker in.

THE FALSE DILEMMA FALLACY: The false dilemma is at the heart of the Creationist argument. The false dilemma supposes that there are only two possible solutions to a problem (his and his opponent's), ignoring anything else. The idea behind the false dilemma is to set up a system in which a disproof of the opponent's argument is automatic proof and support for the attacker's argument. Obviously, this is a completely irrational line of thinking. Just because there may be some error in my measured height doesn't make me a kilometer tall.

EXAMPLE

"There are only two solutions for the question of how the Universe was created: the Big Bang, which says that the Universe was formed out of nothing from random chance, or Biblical Creation, which gives us a loving, awesome, caring God who wants us to...[continue with mindless religious yammering ad infinitum]."

Obviously, Creationists love the false dilemma because it makes any hole they find in Evolutionary Theory an automatic proof of Biblical Creation. Of course, if we are to accept Biblical Creation as a viable view on how the Universe was created, then we must accept other religions' creation stories, as well. Creationists tend to ignore this fact, in favor of their quasi-masturbatory fantasies about a six-day creation timeframe and a Universe that is a paultry ten thousand years old.

If you look carefully, you'll also notice the strawman attack. The Big Bang Theory doesn't state that the Universe was formed from nothing. This would violate the Law of Conservation of Energy. Also, there's nothing in the Big Bang Theory that suggests random chance. It simply happened. We don't know why, but it did.

HOW TO SPOT

Whenever the attacker arbitrarily cuts the number of possible solutions down to only two, you should ask him why he does this. If there is a logical reasoning behind it (for example, there are only two solutions to x2+4x+4), then this is not a false dilemma, but a true one. If he cannot give you a logical explanation, he is setting up a false dilemma.

HOW TO COUNTER

Once you spot a false dilemma, just make it clear that the attacker is artificially narrowing the choices down the choices and trying to decieve everyone. This will go quite a ways to shatter his credibility.

THE APPEAL TO AUTHORITY: The appeal to authority is used when someone making an argument can't put any logical reasoning behind it. Instead of supporting an argument with evidence, the argument is supported by simply saying, "Because so-and-so said so." The argument may be correct, but the logic is still fallacious. For example, if someone said that the Earth's gravitational acceleration was 9.8m/s2 because physicists said so, the information would be correct, but they'd be basing it on false logic. Creationists especially love this type of fallacy because they have an authority that they can appeal to for anything that they want: God. Since God knows everything, anything they say can be "proven" correct by appealing to God. The other authority that they like to appeal to is the Bible. "Because Genesis said so, and Genesis was written by men inspired by God," it must be correct. This is known as a Biblical appeal to authority, while the former is known as a deistic appeal to authority. Either way, if there's no reasoning behind the argument, it is fradulant and illogical.

EXAMPLE

"Isaac Newton was a believer in Creation. He is one of the most legendary physicists of all time. Surely, you're not going to argue with him."

Exactly the kind of thing Creationists tend to say. Not only is this an appeal to authority, it is an appeal to an irrelevant authority. Newton was a physicist, which has nothing to do with biology, and he has been dead for a long time. He was not confronted with all the evidence for Evolution, thus his opinion is irrelevant. Even if a living biologist were cited as an authority, the argument would still be an appeal to authority and, thus, fallacious.

HOW TO SPOT

This one's not hard. When someone cites someone else as an authority and gives no argument, they are engaging in an appeal to authority.

HOW TO COUNTER

Simply point out the fallacy that the attacker is engaging in and demand that the argument be backed up by logic.

THE APPEAL TO FEAR: Creationists love this one. They like to make it seem that, if you don't accept their point of view, bad things will happen. This one is relatively simple. On a side note, this logical fallacy is, perhaps, the largest reason for the spread of Christianity. People didn't accept Christianity willfully, in the beginning. It was forced upon them, either with real threats ("If you don't convert, you'll be beheaded.") or imagined ones ("If you don't convert, you'll go to Hell."). Fear is no basis with which to accept an argument. The Catholic Church routinely engages in this fallacy by hammering the fear of God into youngsters at Sunday School and Catholic school. This becomes the driving force behind beliefs and actions, and it is a flawed one.

EXAMPLE

"To deny the truth of Creationism is to deny the Word of God Himself. If you don't accept God, you will be condemned to Hell to suffer for eternity."

No logic. No argument. No reason. No intelligence. Just bigotry and self-righteousness.

HOW TO SPOT

When someone threatens you with the dangerous consequences of not accepting their point of view, they are engaging in an appeal to fear. This is not a hard one to spot.

HOW TO COUNTER

Simply point out that your opponent is engaging in a logical fallacy, and obviously has no other recourse but to try and scare everyone into his point of view.

THE APPEAL TO THE MASSES: One is commiting this fallacy when he tries to justify a belief or action by the support base behind that action. Saying that Christianity is the right religion because it has a billion followers is an appeal to the masses. As with other logical fallacies, there is no logic behind this, just ignorance.

EXAMPLE

"There are more and more people converting to Creationism everyday. Even astrophysicists and biologists are seeing the light. This is God's work!"

Creationists often engage in an appeal to the masses in tandem with the appeal to authority, as you can see here. In this case, they use the appeal to an anonymous authority with the appeal to the masses. If all the physicists in the world suddenly said that they Earth pulled down at 1,000m/s2 without any proof, they'd still be wrong. If all the Creationists in the world jumped off a kilometer-high bridge, would you? If you said, "Yes," please proceed to the nearest bridge.

HOW TO SPOT

This is just like peer pressure. When someone mentions what everyone else thinks as evidence of his argument, he's appealing to the masses.

HOW TO COUNTER

Simply point out that the attacker is engaging in a logical fallacy. If it helps, give examples of where the masses have been wrong. Like the Spanish Inquisition, or the Crusades or the Holocaust.

THE ACHILLES' HEAL FALLACY: This is the belief that if you poke one hole in your opponent's argument, or find one thing wrong with it, that the entire argument is invalidated. Creationists love this one, because they like finding isolated incidents where, on the surface, it looks like evolution can't explain what happened. They also like to use it to invalidate carbon dating by citing isolated incidents in which carbon dating has been shown to be wrong (without pointing out the scientific explanations for these incidents). This can also be called the fallacy of hast generalization.

EXAMPLE

"They carbon-dated a snail and it turned out to be 25,000 years old! Carbon dating is totally unreliable!"

There are plenty of explanations for why this happened. Snails tend to abdorb minerals that they slide across. The snail in question probably picked up a 25,000 year-old piece of gravel. Furthermore, this doesn't address the fact that other, different dating methods (lke isochronic dating) confirm the majority of carbon-dating estimates. You can't just take one example and run with it.

HOW TO SPOT

If a widely-accepted practice is disputed by your opponent based on one or two examples, he is probably engaging in the Achilles' Heal fallacy. This may not be the case, though. It all depends on the scenario. If your someone attacks forensic evidence results by saying that the bullet tested was not the same type as the bullet used, then this is not a fallacy. Using a different type of bullet for the purpose of verification would skew the results of the tests. This is pointing out an error in the process which would affect the outcome. The Achilles' Heal fallacy is pointing out an error in merely one of many conclusions. The person would be guilty of the Achilles' Heal fallacy if he said that, because one forensic test turned out wrong, that all other tests must be wrong, as well.

HOW TO COUNTER

Once you know, for sure, that your opponent is engaging in an Achilles' Heal attack, simply demand that he explain why the majority of incidents which give correct outcomes should be ignored. For added fun, demand that he explain why, if the procedure in question is unreliable, a good deal of correct results were yielded.

THE AD HOMINEM ATTACK: The ad hominem simply means attacking the person making the argument, rather than the argument, itself. It is the last resort of Creationists whose arguments have been systematically annihilated. When used by a Creationist, these attacks will often incorporate religious bigotry and are almost always used with an appeal to fear.

EXAMPLE

"You have been blinded by Satan, and you are a creature of the devil. Neither you nor what you say can be trusted. You will rot in Hell for your ways."

Very simple. Notice the inclusion of the threat of Hell with the ad hominem. As said above, when a Creationist starts spouting crap like this, you know that you've won.

HOW TO SPOT

It is important to note the difference between an ad hominem and an insult. An ad hominem seeks to counter an argument based on the the person making it. An insult simply seeks to belittle someone. Insult can be added to a refutation, however. While impolite, the logic preceding the insult may be entirely true. Here is an example of an insult used with logical refutation:

TYPICAL CREATIONIST MORON (TCM): The Earth is only 6,500 years old.
ME: No, it's billions of years old [cites evidence]. Oh, and by the way, you smell of kitty litter, and your mother was a female dog of poor breeding.

See the difference? I cited evidence, made an argument, and then insulted the TCM. Of course, I'm not saying that insulting is right, but sometimes you just can't help calling a moron a moron.

HOW TO COUNTER

Inform any observers that your opponent is obviously at a loss to counter your arguments, and happily accept his concession on the point at hand.

SHIFTING THE ONUS OF PROOF: This is when your opponent makes a claim, provides no evidence for it, and then expects you to find evidence of it. Your opponent is making the claim, so he should logically have to provide evidence. Shifting the onus (or burden) of proof to you is a fallacy and a very low tactic to engage in. Often, a Creationist will make phantom claims and, then, act like they are common knowledge and he shouldn't have to back them up.

EXAMPLE

"The Earth was created in seven days by our loving father"
"Evidence?"
"Oh, come on! Everyone knows this, go look it up, if you don't."

That is an example of shifting the onus of proof. The opponent wrongfully forces you to do his research for him. He is obviously too lazy to do it, himself.

HOW TO SPOT

When your opponent starts treating a claim that isn't common knowledge like it is something everyone should know, and you demand proof, only to have him put that task on you, you are having the onus of proof unjustly handed off to you.

HOW TO COUNTER

Point out that your opponent is the one making the claim, not you. Demand that he provide evidence or conceed the point on the basis of zero evidence provided.

THE RED HERRING: This isn't so much a fallacy as it is an evasion tactic. The red herring is similar to a "wild goose chase." When someone leads the debate off on a red herring, they are trying to divert attention away from a particular argument, and toward some inconsequential statement that you may have made, or inventing some tangent to go off on. Creationists often use this when they attack the Big Bang Theory to try and prove evolution wrong. The Big Bang and evolution are completely separate theories, and are not mutually inclusive. The Creationist trying to debate the Big Bang is a red herring.

EXAMPLE

"Evolution is impossible because the Big Bang is a totally unacceptable theory because it defies the word of our loving Creator, He who sent His only Son, our Lord to...[continue with mindless religious yammering ad infinitum]."

The Big Bang has nothing to do with evolution. If it was proven wrong tomorrow, it wouldn't change the fact that organisms evolve to adapt to their environment, or they die.

HOW TO SPOT

This one can often be tricky to spot, because your first instinct is to correct the moron's ranting about the Big Bang. Don't let him lead you off on his tangent. Make sure that your opponent has directly addressed your point before proceeding.

HOW TO COUNTER
Demand that your opponent address your argument. Inform him and all those watching that his response is a simple red herring, meant to divert attention away from arguments that he can't counter.


Full post... Related link

Good and Real by Gary Drescher

I finally received Drescher's new book. I had written about it before in this blog entry. Here is an excerpt on ethics:

Ethical relativism is an understandable reaction to centuries of opposite excess, in which the powerful have proclaimed tha their self-serving values - entitlement to conquer vulnerable peoples, and to the subservience of slaves, women, and the poor, for instance - are moral absolutes that others are obliged to yield to and could rightly be forced to yield to. Ironically, these putatively absolute moral values have been rationalized by appeal to two quintessentially relativist sources: faith and tradition. Faith, after all, is just a strong subjective feeling as to what's true. And tradition is just an appeal to ancient peer pressure (typically intimately interwoven with faith). Deriving moral foundations from tradition leads us to conform to the beliefs and behavior of people who - though they did their best with the knowledge then available - lived long before even a high-school education existed. But as every child learns (or should), the claim that "everyone else does it," or has always done it, is a poor justification for one's conduct.

P.S. Drescher does defend an objective approach to ethics.

P.P.S. The link below is a fun story I found on Jeff Bridges' website that this excerpt reminded me of.


http://www.jeffbridges.com/because.html



Full post...

Gelenek görenek

Orijinalini http://www.jeffbridges.com/because.html'da okuduğum bir hikayeyi elimden geldiğince Türkçe'ye çevirmeye çalışacağım...


Geleneğimiz Böyledir Bizim

1. Bir kafese beş maymun yerleştirin. Kafesin içine yukarıdan bir
iplik ile bir muz sarkıtın, altına da bir merdiven koyun. Çok geçmeden
maymunlardan biri merdivene gidecek ve yukarı çıkmaya çalışacaktır.

2. Maymun merdivene dokunur dokunmaz, tüm maymunların üzerine soğuk su
dokun. Bir süre sonra bir başka maymun denemeye çalıştığında tekrar
hepsinin üzerine soğuk su boşaltın.

3. Musluğu artık kapatabilirsiniz. Bundan sonra maymunlardan biri
merdivenlere çıkmayı denerse, diğer maymunlar soğuk su gelmeden onu
durduracaklardır.

4. Şimdi kafesteki maymunlardan birini çıkarın, ve yerine yeni bir
tane koyun. Yeni maymun muzu görür görmez merdivene çıkmak
isteyecektir. Fakat bunu denediğinde diğer maymunların saldırısına
uğrayıp dehşet içinde kalır. Tekrar deneyip tekrar aynı sonuçla
karşılaşınca artık merdivene çıkmaya çalışmanın dayakla
sonuçlanacağını öğrenir.

5. Orijinal beş maymundan birini daha kafesten alıp yerine yeni bir
maymun yerleştirin. Yeni gelen merdivene gider ve saldırıya uğrar.
Saldırıda büyük bir heyecanla yer alanlar arasında geçen adımda
eklediğiniz ilk yeni maymun da vardır.

6. Üçüncü orijinal maymunu da yeni biriyle değiştirin. Yeni gelen yine
merdivene ulaşmaya çalışıp saldırıya uğrar. Saldıran dört maymundan
ikisinin bu yeni maymunu niye dövdükleri konusunda, ya da merdivene
tırmanmaya niye izin verilmediği konusunda hiç bir fikirleri yoktur.

7. Dördüncü ve beşinci orijinal maymunu da yenileriyle değiştirdikten
sonra artık üzerine soğuk su dökülen tüm maymunlar gitmiştir.

Ama kafesteki hiç bir maymun merdivene yanaşmaya cesaret edemez. Niye
mi?

Çünkü buralarda gelenek böyledir.

Full post... Related link

October 28, 2006

Tarih ve aitlik

İnsanın hayatına anlam kazandırmak için tarihsel aitliğin tek yol
olduğunu sanmıyorum. Varoluşçu felsefeler, türlü dinler,
psikoterapistler de bu amaca hizmet ediyorlar. Bazısı hayatının
anlamını hedonist zevklerde buluyor, bazısı ailede, bazısı yarattığı
eserlerde, bazısı ömür boyu üzerinde uğraşıp çözemediği sorularda.

Yine de insanların sosyal yaratıklar olarak bir ait olma ihtiyacı
içinde oldukları doğru. Ama ait olunan grupların özelliği tarih
boyunca değişiyor, şu anda da hızlı bir değişim içerisinde. Web 2.0
ve ortaya çıkan on-line gruplar bunun bir örneği. Ben amatör
sihirbazlar, evde teleskop yapanlar, ve beynin nasıl çalıştığını merak
edenler gruplarına aitim mesela. Bundan 50 yıl önce böyle bir sosyal
gruplaşma yoktu. Bundan 500 yıl önce milliyetçilik diye bir kavram
olmadığı gibi.

Diyebiliriz ki şu an yüzyüze olduğumuz problemleri çözebilme açısından
bize benzer gruplara bakmamız doğal olan. Bu açıdan bakınca
hayatımın, problemlerimin 100 yıl önce yaşamış dedemin babasından
ziyade şu an Meksika ya da Yunanistan'da yaşayan herhangi bir aileye
daha çok benzediğini düşünüyorum.

Belki de tarihin önemi şu an yaşadığımız hayat üzerindeki etkisinden
geliyor diyebiliriz. Geçmişte yaşamış insanların günümüzdeki
hayatımız üzerinde değişen miktarlarda etkileri var. Bu açıdan
bakınca bambaşka bir resim çıkıyor ortaya:

Örneğin tipik bir günümde çalar saat ile uyanıyorum (John Harrison),
ışıkları açıp (Edison), kahvaltıda süt içiyorum (Pasteur), arabama
atlayıp (Henry Ford), üniversitede (Plato) ders vermeye gidiyorum.
Bilgisayarımı açıp (Von Neumann), ınternet'e giriyorum (Berners-Lee),
ariteknokent grubuna (Memduh) mesaj yazıyorum. Gün içindeki
aktivitelerinizi kaynaklarını düşünerek gözden geçirirseniz dünya
coğrafyasını ve tarihini bir uçtan diğerine kapsayan yaratıcı bir
insan topluluğuna olan borcumuz ortaya çıkıyor. İşin ilginç tarafı
bize okutulan tarih derslerinde yukarıdaki isimlerin hemen hiç birine
yer verilmemesi. Daha çok dünya üzerindeki birkaç güçlü ailenin
birbiriyle itişip kakışmasının hikayesi ana konu. Nüfusumuzun çoğu
ileride padişahlık mesleğini seçmeyeceğine göre bana garip geliyor bu
konu seçimi. Siz ne dersiniz?

Full post... Related link

Bilim ve otorite

Türkiye'de hem de Fen Lisesinde vaktimizi büyük bilim adamları hakkında efsaneler okuyup (Gauss 5 yaşında birden yüze kadar olan sayıları toplamış, Einstein atom bölünür dediği için liseden atılmış vs gibi) onların ne insan üstü ve ulaşılamaz olduğunu düşünerek harcardik. Amerika'da Üniversiteye ilk başladığımda etrafımdaki arkadaşların nobel ödüllü hocalarımız hakkında bu işten anlamaz, öbürü bunadı, beriki zaten baştan beri yanlış yoldaydı gibi yorumlarını dolayısıyla başta garip karşıladım. Ama zamanla o hocaların da (başka konularda olmasa da) kendi uzmanlık konularında genelde alçak gönüllü olduklarını ve aşağıdan gelen bu eleştiri yağmurunu da her zaman haklı olmasa bile sistemin gerekli bir parçası olarak kabul ettiklerini gözledim.

Tarihten bir iki örnek verelim: Aristotle pek çok konuda verdiği
eserlerle batı düşüncesine 2000 yıl hakim oldu. Bu dönemde onun
savlarına itiraz etmek engizisyona kadar götürdü pek çok insanı.
Yazdıklarına bugün baktığımızda yaklaşık yarısı gerçekten deli
saçması. Örneğin kadınların dışlerinin erkeklerden az olduğu, hareket
eden cisimlerin durmaya meyıllı oldukları, düşüncelerin merkezinin
kalpte olduğu, beyninse kanı serinletmeye yaradığı gibi basit
gözlemlerle aksi kolayca ispatlanabilecek pek çok iddia. (Klasiklerin
hepsi böyle değil - örneğin Arşimet'in yazdıkları bugün fizik
dergilerinde basılabilecek kalitede. Ayrıntılı bir karşılaştırma için
Beckman'ın "A history of pi" kitabını öneririm.)

Daha yakın tarihin en medyatik fizikçisi, dehanın prototipi Einstein'ı
alalım. Hayatının son yarışını fizikçilerin çoğunun kabul ettiği
üstelik başlangıcında kendi çalışmalarının önemli rol oynadığı kuantum
kuramını çürütmek için boşu boşuna harcadı. Popüler kültürde
Einstein'ın relativity kuramını o dönemde bir elin parmakları kadar
bilim adamının anlayabildiği iddia edilir. Bu iddia da tamamiyle
yanlış - kuram basılmadan önce kimse anlamıyordu, basıldıktan sonra da
zamanın profesyonel fizikçilerinin çoğu anladılar, şu anda da
undergrad fizik okuyan herhangi biri special relativity'yi bir
dönemlik bir dersle içli dışlı öğrenebilir anlayabilir.

Benim bu deneyimlerden çıkardığım bir iki sonuç var. Bilim, insan
aktiviteleri içerisinde otoritenin etkisini kırmaya çalışmış ve en aza
indirgeyebilmiş istisnai bir örnek. Doğruya ulaşmak için insanlar ve
onların hiyerarşideki yerleri değil, fikirler ve onların mantıksal
tutarlılıkları, açıklayıcı güçleri, ve empirik gözlemlere uyumları
önemli olan. Einstein gibi karakterleri göklere çıkarma eğilimi diğer
alanlarda içimize işlemiş olan otoriteye saygı eğiliminin psikolojik
olarak bilime yansıtılması gibi görünüyor. Relativiteyi kimse anlamaz
efsanesi ise çarpık eğitim sistemimizin sonucunda insanların adeta
matematiği anlamamaktan gururla söz eder hale gelmesine benzer bir
savunma mekanizması. Sonuçta serbest tartışma yolundaki her engel gibi
bunları da yıkmamız ve kahramanlarımızın da normal insanlar olduğunu,
karmaşık konuların düzgün anlatılabildiğinde herkes tarafından
anlaşılabileceğini kabul etmemiz ve her otoriteyi kıyasıya
eleştirebilmemiz lazım.

Full post... Related link

October 25, 2006

Yapay diller

Yapay diller son zamanlarda ilgimi çeken bir konu. Eskiden pratik
olmadıklarını düşünürdüm, ama bir iki şey fikrimi değiştirmeye
başladı.

Birincisi palm pilot'un başarısı. Biliyorsunuz kalemle ekrana yazma
kavramını getiren ilk alet Apple Newton oldu (benim bildiğim). Fakat
başarılı olamadı, en büyük sebeplerinden biri de el yazısı tanıma
fonksiyonunun çok iyi çalışmamasıydı. Palm'in muciti Jeff Hawkins'in
getirdiği yenilik, insan yazısına benzeyen fakat makinenin anlamasını
kolaylaştırmak için standardize edilmiş bir yazı stili oldu. İnsanlar
bu yazıyı yazmayı yarım saatte öğrenebiliyor. Normal el yazısını ise
yıllar süren araştırmadan sonra makineler hala tam çözemiyor. Doğal
dilde aynı fikri uygulayıp makinelerin gerzekliğini insanların
esnekliğiyle çözebiliriz belki. (Bu arada Jeff Hawkins palm'dan
kazandığı parayla hep rüyasında yatan bir beyin araştırma enstitüsü
kurdu, bir de teorilerini anlattığı çok güzel bir kitap yazdı, tavsiye
ederim: On Intelligence)

İkincisi de yapay diller (conlang) üzerinde yeni yeni keşfetmeye başladığım çalışmalar. Bu konuda her zamanki gibi wikipedia iyi bir başlangıç: (Constructed language) Esperanto'yu hepimiz duymuşuzdur. Beni şaşırtan 19. yüzyıl sonundan beri buna benzer yüzlerce proje başlatıldığı (Star Trek'in Klingon dili, Tolkien'in Middle-earth dilleri bile gramerleri, fonetik kuralları ile bir hayli gelişmiş diller). İlginç bulduğum bir örnek, aerospace industry'nin öncülük ettiği Simplified English AECME standardı (Controlled natural language, Simplified English). Diğeri ise Loglan: logic üzerine kurulmuş ve doğal dillerdeki ambiguity'yi kaldırmaya yönelik bir dil (Loglan, Lojban). Loglan'ın orijinal amacı doğal dillerin sahip oldukları bir takım engelleri ortadan kaldırarak bunların düşünce üzerindeki sınırlamalarını da kaldırmayı denemek (Sapir-Whorf hypothesis). Bu da başlı başına ilginç bir soru ama sonuçta ortaya çıkan dilde ambiguity bırakmamış olmaları bilgisayarlarla iletişim için büyük bir nimet.

Full post... Related link

Kalıcılık

Tarih konusunda kör cahil olduğum söylenebilir (MEB müfredatını
suçluyorum). Fakat son iki bin yılda pek çok devlet ve imparatorluk
kurup batırmış olmamız sanki bu işi çok da iyi beceremiyormuşuz
izlenimi veriyor bana. Kuruluşların sürekliliği ve kalite oto-kontrol
mekanizmalarının önemi konusunda sanırım hepimiz hemfikiriz. Ne
bileyim Oxford üniversitesi gibi 500 yıla yaklaşan yaşına rağmen hala
varlığını ve kalitesini sürdürebilen kuruluşlara gıpta ile bakarım.
İstanbul'da binaları dışında bu kadar süre yaşatabildiğimiz herhangi
bir kuruluş var mı? 500 yılı geçelim, 50 yıl kalitesini koruyan bir
kuruluş? Ankara Fen Lisesi, İTÜ ve ODTÜ gibi iyi başlangıçların yakın
geçmişleri ortada. İTÜ'de gurur duyduğumuz yeni mikrobiyoloji
bölümünün raf ömrü kaç yıldır sizce? Varlığı istisnai insanlara bağlı
kuruluşların ömürleri de o istisnai insanın profesyonel ömrü ile
sınırlı kalıyor.

Full post... Related link

October 20, 2006

sodarace

This is how physics should be taught in high school!
Full post... Related link

www.storytron.com

Bir romanı okumaktansa içine girip karakterlerden biri olmak
istediğiniz oldu mu? Eski bilgisayar oyunu tasarımcısı Chris Crawford,
bu hayali gerçekleştirmek için gerekli teknolojiyi üretmekle
meşgul. Tasarladığı sistemde yazarlar hikayeyi yazmak yerine hikayede
yer alacak karakterlerin özelliklerini, sahneleri, ilişkileri
tanımlıyorlar. Okuyucu ise hazır bir olaylar dizisi okumak yerine bir
simülatör içinde hikaye dünyasındaki karakterlerden biri olarak
diğerleriyle etkileşip olayların gelişiminde direkt rol oynuyor. Benim
ilgimi çeken (yapay zeka açısından), ilginç hikayeler ortaya çıkması
için bu karakterlerin ne kadar ayrıntılı tanımlanması gerek?
Geliştirdikleri sistemde karakterlerin duygusal özellikleri, değişik
olaylara verecekleri potansiyel tepkiler, kendileri ve diğer
karakterlerle ilgili görüşleri, neleri bilip bilmedikleri, nelere
inanıp inanmadıkları, kime ne söyleyip ne sakladıkları kontrol
edilebiliyor. Bu ayrıntıda karakterlerin rastgele etkileşimlerinden
sizce sevdiğiniz hikayelerin olayları ortaya çıkabilir mi?

Full post... Related link

İnsanlar, hayvanlar, ve hayatın değeri

TED konuşmalarından Dennett'i izlerseniz insanların doğaya etkisi
üzerine şöyle bir gözlemi vardı: bundan on bin yıl önce tarım çağının
başında insanlar ve onların evcileştirdiği hayvanlar dünyadaki toplam
canlı kütlesinin çok az bir kısmını oluştururken, bugün bu oran
90%'lara ulaşmış.

İnsanların kendilerini başka yaratıklardan üstün görmeleri ve bunu
onlara eziyet ederken vicdanlarının doğal sesini susturmak için
kullanmaları üzücü bir durum. Belki daha da üzücü olan bu numaranın
sadece hayvanlara karşı değil, örneğin bir savaş sırasında düşman için
de kullanılıyor olması (Amerika'nin ikinci dünya savaşında japonları,
şu anda da middle eastern kökenlileri de-humanize etmesi örnek
gösterilebilir.) Bu konuda gördüğüm en çarpıcı örnek Afrika ile
ilgili: kilise 1700-1800'lerde köle ticaretini meşru kılmak için
kıtaya 1600'lerde giden kaşiflerin bulgularını sansürlüyor. Daha sonra
ortaya çıkan bu dokümanlarda 1600'lerde belki de Osmanlı'dan pek de
geri olmayan polisiyle, ordusuyla, mahkemesiyle, büyük şehirleriyle
geniş uygarlıklar anlatılıyor. Batı dünyası ise 200 yıl boyunca
zencilerin sub-human olduğu, ormanlarda yaşayıp birbirlerini yedikleri
vs. hikayeleriyle uyutulup gönül rahatlığıyla Afrika'da avladıkları
insanları Amerika'da pazarlıyorlar. (Referans vermek istiyorum ama
nerede okuduğumu unuttum.)

Canlıların hayatlarını ellerinden alma hakkı konusunda çok tutarlı
olduğumuzu düşünmüyorum. Pek çoğumuz çiftlik hayvanları için bu hakkı
çok doğal görüyor. Vahşi hayvanları avlamaya biraz daha karşıyız
gibi. İnsan hayatı için ise sözde katı kurallarımız var ve kimse
kimsenin hayatını alma hakkına sahip değil. Gelgelelim uygulamaya
baktığımızda ilginç gözlemler yapmak mümkün. İnsan hakları genelde o
ülkenin vatandaşlarının hakları olarak yorumlanıyor. Yine Amerika'dan
örnek verirsek (bugün de Amerika'lılara taktım her nedense), sizce
ordu Irak'ta risk hesabı yaparken bir askerinin hayatını kaç
Irak'lının hayatına denk tutuyor? Amerikan halkına sorsak bu sayı kaç
çıkar? Bush'a sorsak kaç çıkar :)? Bazı bakımlardan Türk'lerin
kültürel olarak humanist olduğunu düşünüyorum, ama biz aynı durumda
olsak bu sayı nedir? Bir Türk dünyaya bedel mi?

Geçenlerde Memduh'la bilim ilerledikçe insanların özel pozisyonlarının
tehdit altında olmasından konuşuyorduk. Son yüzyılda maymunlarla
akrabalığımız ortaya çıktı, önümüzdeki yüzyılda ise AI'cılar maddeden
ibaret olduğumuzu makinelerden de çok farklı olmadığımızı itiraz
edilemez bir şekilde gosterebilir. Henüz bu düşünceler genel halkı
etkileyecek kadar yaygınlaşmış değil. Fakat yaygınlaştığında
insanların önünde iki seçenek olacak: eğer insanlar özel değilse ya
sociopath olmak gayet normal olacak ve insanlar birbirlerine şu anda
bazılarımızın güvercinlere duydukları duyguları besleyebilecekler :)
Ya da madem birbirimizden farkımız yok insanlar için duyduğumuz doğal
sevgi ve saygıyı tüm yaratıklara (ve taşlara, gezegenlere vs)
yansıtmak zorunda kalacağız. Bu ikinci seçenek şu an aşırı
çevrecilerin gösterdikleri felç edici tutumla karıştırılmamalı:
evrenin içerdiklerine saygı duymak illa koyunları kesip yemeyelim ya
da yol yapmak için ormanı kesmeyelim anlamına gelmiyor. Peki ne anlama
geliyor diye sorarsanız, hmmm...

Full post... Related link

October 18, 2006

STORYTRON - Interactive Storytelling

Wouldn't you like to be a character in one of your favorite novels and participate in directing the course of the story events? Chris Crawford, an ex computer game designer, has set out to give us the technology to do just that. Writers, instead of depicting a fixed course of events, will spend their time defining characters and circumstances. The reader, instead of just following a fixed course of events, will participate as one of the characters and watch as others in the story act and react to his actions. I am looking forward to their first demos, which should be available soon. I am also fascinated with the technology from an AI perspective: in particular the question of how much depth do the characters need to have in order for the story that unfolds from their interaction to be interesting.
Full post... Related link

October 09, 2006

İnsanlar taş devrinden beri ne kadar değişti?

Teknolojinin ilerlediği ve buna uyum sağlayamayan kurum ve kültürlerin
değiştiği aşikar, fakat benim sorum insanların benlik ve
motivasyonlarının gerçekten değişip değişmediği üzerine.

Yeni popülerleşen evrimsel psikoloji (Pinker vs.) değişenden çok
değişmeyen olduğunu iddia ediyor gibi: temel istekler ve bunların
şekillendirdiği hiyerarşik toplum yapısı taş devrini bırakalım belki
maymunlardan beri değişmedi. İki örnek vereceğim:

Sürü avlandığında avın en lezzetli kısmını alpha male yer, geri
kalanlar hiyerarşik sıralarına göre kalanları paylaşırlar.
Teknolojinin ilerlemesiyle yiyeceğin üretimi ucuzladı, dolayısıyla
belki yeme isteği toplumu şekillendirici yapısını kaybetti diye
düşünebiliriz (unlike sex :). Ama insanlar hiyerarşik yapılarını
korumak ve farklı statüdekilerin birlikte yemek yememeleri için bu
sefer lüks lokantalar, pahalı şaraplar vs icat etmediler mi?

İkinci örnek Paul Graham'ın "Hackers and Painters" kitabından.
Amerikan liselerindeki nerd'lerin (inek?) gördükleri işkenceyi
incelerken vardığı sonuç, kesin bir amaca sahip olmayan ve dolayısıyla
o amaç etrafında kendini organize edemeyen insan toplumlarının yine
de sırf hiyerarşi güdülerinin etkisiyle birbirlerini didiklemeye dayalı
anlamsız yapılar kurdukları yönünde. Bu olaya lise öğrencilerinin
yanı sıra verdiği diğer örnekler ise hapishane mahkumları, ve yüksek
sosyete hanımları.

Bana öyle geliyor ki aynı tiyatroyu oynuyoruz. Sadece sahne
değişiyor. Teknolojinin değişmesiyle bireylerin yaşam deneyimleri
derinden değişiyor mu emin degilim.

Full post... Related link

October 08, 2006

Secondary structure prediction using decision lists

Deniz Yuret and Volkan Kurt. Presentation at the Protein-Bioinformatics Workshop at Koç University Center for Computational Biology and Bioinformatics.



Full post...

October 05, 2006

Why you should not use the Penn Treebank to train a parser

Wrote a script to find inconsistently labeled constitutents in penn treebank. Script is inconsistent.scm, uses escape.pl as a prefilter for the mrg format, and its output is inconsistent.out.gz. Treebank has 49208 sentences, 1173766 tokens. There are 735722 constituents (only counting ones that have more than one non-empty child). 36306 constituent strings appear more than once, of these 5646 (15%) have multiple parses. It is a reasonable guess to say that the annotation for the whole treebank has at least this much inconsistency. A cursory analysis of the output shows the following types of ambiguities:

1. pos tagging inconsistencies (3088, 8.5%):
((NP (JJ clerical) (NNS workers)) . 1)
((NP (NN clerical) (NNS workers)) . 1)

2. constituent label inconsistencies (1126, 3.1%):
((VP (VBZ remains) (ADJP (JJ sound))) . 1)
((VP (VBZ remains) (NP (JJ sound))) . 1)

* Note that some constituent label changes may be legitimate:
but this does not seem to be very frequent.
((NP (CD 2) (NN %)) . 29)
((ADJP (CD 2) (NN %)) . 18)

3. bracketing changes (1432, 3.9%):
((PP (IN At) (NP (DT the) (ADJP (RB very) (JJS least)))) . 4)
((PP (IN At) (NP (DT the) (RB very) (JJS least))) . 3)

* Note that about half of these constituents are NPs which
generally have incomplete bracketing in Penn Treebank. About 25%
are PP's and the rest include VP, ADJP etc.

* Here is an example demonstrating all of the above:
((ADVP (RB earlier) (NP (DT this) (NN year))) . 1)
((NP (ADVP (RBR earlier)) (DT this) (NN year)) . 4)
((ADVP (RBR earlier) (DT this) (NN year)) . 1)
((NP (RB earlier) (DT this) (NN year)) . 8)
((NP (RBR earlier) (DT this) (NN year)) . 70)
((ADVP (RBR earlier) (NP (DT this) (NN year))) . 12)
((NP (JJR earlier) (DT this) (NN year)) . 3)


Full post... Related link

October 01, 2006

Prediction, determinism, and free will

[Books_] Imagine standing around in a train station when you notice a TV monitor hanging on the wall. You recognize your own face looking back at you from the screen. You think no big deal, it must be one of those closed circuit security monitors with a camera hidden someplace. But then the you on the screen starts walking and gets on a train you know that is not due for another five minutes. The monitor is connected to a magic camera that shows what is going to happen five minutes in the future! Well, do you have the freedom not to get on that train now? Or will you somehow get compelled to get on the train against your will? If you do have the freedom to betray the monitor, does that mean a future showing monitor is impossible to build? Maybe quantum uncertainty or chaos make future prediction at that scale technically infeasible. Even for God? What if the universe was deterministic? Would that help things?

I thought about this problem on and off for a number of years until one day I ran into a paper by Gary L. Drescher. I had met Drescher once at the AI lab, enjoyed his book Made Up Minds like most fellow grad students, admired his explanation of quantum mechanics, and puzzled over his refusal to get any support from DARPA. And here he was again, with the solution to the puzzle.

To avoid the complications of the real universe Gary's trick is to think of made up universes with simple rules. This prevents confusion and eliminates prejudice. So going back to my train station, imagine a universe simulated on a computer that has completely deterministic rules. A bit like the Matrix movies. You program the simulation and let it run until sentient beings evolve and start building train stations. It is your program, and it is deterministic, so you know what is going to happen at any point in time. When in doubt, you can just load the program on a second computer and fast forward to see the future. Do YOU have the power to place a monitor that shows the future at the train station in your simulation? Well of course, you might say, you wrote the program, you own the computer, you can do anything. Not quite, it turns out...

You can certainly put a monitor in the train station and pump images of five minutes in the future to it. But trouble starts as soon as one of your simulated creatures actually looks at the monitor and decides what to do based on it. To decide what to put on the monitor at that moment, you need to fast forward. To fast forward you need to simulate what the creature is going to do. What the creature is going to do depends on what it sees on the monitor. Hmm, we have a circular impasse. Well, you might say, why not run a bunch of simulations putting various future movies on the monitor to see how the creature is going to react - one movie shows the creature getting on the train, another shows not getting on the train, for example. You fast forward in each case, then choose the movie that actually turns out to be correct. The trouble is none of the movies are going to turn out to be correct if you have a particularly stubborn creature that keeps doing the opposite of what it sees on the screen. And that brings us to the crux of the matter - the "creature" does not even have to be a sentient being. It can be a very simple automaton with the only talent of doing the opposite of whatever it observes on the monitor. And you are helpless.

So there is nothing in principle against an omniscient creator who knows the future. He just can't share the information with the inhabitants. Unless of course he forcibly compels them to obey his prophecies, but that would be lame, interfering with their free will. Determinism and (somebody else's) knowledge of the future are not inconsistent with your free will, being forced into a particular future is.

The real universe has the added problems of quantum uncertainty and chaotic behavior which may make future prediction physically impossible. But our story shows that knowledge of your own future is logically impossible - as far as impossibilities go, that one is hard to beat ;)

Any errors and misunderstandings in the discussion above belong to me, and I acknowledge Drescher for the rest. I am looking forward to his new book.

Full post... Related link